Hoe een einde maken aan vrouwelijke genitale verminking?

06/02/2025

Zou jij in je lichaam laten snijden om je gemeenschap een plezier te doen? Wij ook niet. Toch blijft genitale verminking, in het bijzonder besnijdenis, een feit voor meer dan 230 miljoen meisjes en jonge vrouwen in meer dan 96 landen wereldwijd.

Gelukkig is er ook goed nieuws… Want de mentaliteit verandert! Tegenwoordig spreken mannen en vrouwen zich uit om de situatie in hun gemeenschap te veranderen. Onderwijs is essentieel om deze praktijken terug te dringen en om de rechten en gezondheid van meisjes te beschermen.

Wat is vrouwelijke genitale verminking?

Genitale verminking bij vrouwen – ook wel: meisjesbesnijdenis – bestaat uit het geheel of gedeeltelijk verwijderen van de uitwendige genitale organen van meisjes, of andere doelbewuste beschadigingen van de vrouwelijke geslachtsorganen, zonder dat daar enige medische reden voor bestaat. De meisjes in kwestie hebben geen keuze en worden hier vaak ruim voor de leeftijd van 15 jaar door traditionele besnijders aan onderworpen. Vrouwelijke genitale verminking komt voor in alle uithoeken van de wereld: Afrika ten zuiden van de Sahara, het Midden-Oosten, Azië, Zuid-Amerika … Ook andere praktijken, zoals het borststrijken, kunnen de gezondheid van meisjes schaden.

Waarom het dan gebeurt? Om culturele, sociale of religieuze redenen. In sommige gemeenschappen worden meisjes op die manier “gezuiverd”, worden ze minder “mannelijk” in de ogen van hun mogelijke echtgenoot of gaat het erom hun seksualiteit onder controle te houden. Maar eigenlijk is er geen enkel argument om deze praktijken goed te praten.

In werkelijkheid veroorzaken deze verminkingen onnoemelijk en onherstelbaar lichamelijk en psychologisch leed: chronische pijn, infecties, urineretentie, complicaties bij de bevalling … Maar bovenal zien miljoenen meisjes ter wereld zich een fundamenteel recht ontnomen: het recht om vrij over hun lichaam te kunnen beschikken.

Kenia: onderwijs als uitweg voor Poria

“Ik ben Maasaï”, zegt de 16-jarige Poria met zichtbare trots. Het feit dat veel meisjes in haar gemeenschap nog altijd genitale verminking moeten ondergaan, stemt haar droef. In Kenia wordt 15% van de vrouwen tussen de 5 en 14 jaar hieraan onderworpen.

Poria begeleidt deze meisjes in haar school, een opvanghuis waar ze een toevluchtsoord vinden en hun leven weer kunnen opbouwen. “Deze meisjes zijn erin geslaagd om te ontsnappen. Op deze school kunnen ze tot rust komen en met een gerust hart leren.”

Dankzij het Break Free!-programma van Plan International is Poria zich goed bewust van haar seksuele en reproductieve rechten. Met het programma helpen we voornamelijk meisjes om vroegtijdige zwangerschappen te voorkomen en zich te beschermen tegen genitale verminking.

Elke week brengen de leerkrachten en mentoren van Plan International cruciale onderwerpen op tafel, zoals gezondheid, gendergelijkheid, gedwongen huwelijken … “Deze jonge meisjes zijn in hun leven al zwaar op de proef gesteld. We doen er alles aan om ervoor te zorgen dat ze zich op hun gemak voelen”, aldus Esther Marona, een lerares van het programma.

Poria wil niet alleen leren, ze vindt het ook belangrijk om haar klasgenoten een luisterend oor te bieden. “Ik leer hen om zich uit te spreken, ik moedig hen aan. Soms zijn hun verhalen zo hartverscheurend dat ze me aan het wenen brengen. Maar ik moet sterk blijven, voor hen.”

Break Free! (2021-2025) is een programma van Plan International in samenwerking met de Afrikaanse organisaties SRHR Africa Trust en Forum for African Women Educationalists. Door middel van onderwijs helpen we meisjes te ontsnappen aan besnijdenis en aan andere risico's op hun pad

Op haar school praat Poria met andere meisjes die slachtoffer zijn van vrouwelijke genitale verminking.

Break Free! (2021-2025) is een programma van Plan International in samenwerking met de Afrikaanse organisaties SRHR Africa Trust en Forum for African Women Educationalists. Door middel van onderwijs helpen we meisjes om te ontsnappen aan meisjesbesnijdenis en andere gevaren waarmee ze geconfronteerd worden.

In Senegal: een school voor vaders, hoop voor Fatou

Net als in Kenia tekent ook in Senegal genitale verminking het leven van meisjes en hun lichaam. In de regio Kédougou in het zuidoosten van het land wordt het in verschillende afgelegen dorpen nog steeds toegepast.

“Het kan de opleiding van een meisje ruïneren”, klaagt Fatou, 16 jaar. “Een meisje verliest dan veel bloed, wat soms tot de dood kan leiden. Als ze het overleeft, moet ze wekenlang herstellen. Ondertussen raakt ze ver achter op school."

Haar vader Bamba herinnert zich een tijd waarin dit de norm was: “Vroeger beschouwden mannen onbesneden meisjes als waardeloos. Ze konden geen vriendjes of echtgenoten krijgen."

Vandaag de dag is de meisjesbesnijdenis aan het verdwijnen. In de plaats komt een heuse verzetsbeweging.

Dankzij de Écoles des Pères (School voor Vaders) bundelen vaders, dorpshoofden en imams hun krachten om de rechten van meisjes te verdedigen. Elke week komen ze bij elkaar om te discussiëren, andere mannen bewust te maken en hen te overtuigen. Hun doel: meisjes op school houden en hen beschermen tegen uithuwelijking op jonge leeftijd, genitale verminking en gendergerelateerd geweld.

Bamba, een griot – een traditionele dichter-zanger-muzikant –, was de eerste die zich over zijn dochter Fatou ging ontfermen: “Mijn vader heeft me geleerd om 'nee' te zeggen tegen besnijdenis”, zegt Fatou. “Als ik hoor dat een meisje in onze gemeenschap besneden wordt, moet ik het hem vertellen. Dan dienen we een klacht in bij de politie."

Fatou danst op het ritme van de djembe van haar vader, die betrokken is bij de strijd tegen meisjesbesnijdenissen in hun dorp.

Om het bewustzijn in zijn gemeenschap te vergroten, liet Bamba foto's zien van de desastreuze gevolgen van een meisjesbesnijdenis. Toen zijn vrouw Soumtou die zag, schreeuwde ze het opnieuw uit. Ze steunt haar man volledig: “Iedereen juicht zijn inzet toe. Hij slaagt er altijd in om zich te laten horen als hij zich uitspreekt. We gaan samen verder: hij leidt discussies in en rond het dorp en ik ga met hem mee, want het heeft nog meer impact als een vrouw zich over deze kwestie uitspreekt.”

Naast de discussies werd er ook een Girl's Fest Tour georganiseerd door het GirlEngage project van Plan International om zoveel mogelijk mensen bewust te maken.

Vandaag de dag hebben 311 leden van de Ecole des Pères meer dan 27.000 mensen in de regio bereikt.

Als gevolg hiervan verdwijnt de meisjesbesnijdenis geleidelijk in landen als Senegal en Kenia en maakt plaats voor nieuwe hoop. De hoop om meisjes naar school te zien gaan, vrij om hun toekomst te kiezen en over hun lichaam te beslissen.

Bamba maakt de mannen in het dorp bewust van de gruwel van vrouwelijke genitale verminking.

Doe een gift voor meisjesrechten

Doneer vandaag voor een toekomst waar meisjes vrij zijn.

Jouw steun draagt bij aan de bescherming van meisjes en zorgt ervoor dat ze toegang
hebben tot zorg en kwaliteitsonderwijs, voor een betere toekomst!

Vanaf 40 euro is jouw gift fiscaal aftrekbaar. Het kost dus slechts 22 euro.

Dankjewel ❤

Doe een gift

Steun op een andere manier