Gaza: Nieuwe grensovergangen zijn ruimschoots onvoldoende

Verbeterde toegang voor hulpverleners in Gaza? Dat is niet meer dan schone schijn, zo waarschuwen twintig hulporganisaties waaronder Plan International. De gruwelijke werkelijkheid is dat stroom hulpgoederen zeer onvoorspelbaar is omwille van de steeds intensievere aanvallen op Rafah. Honger en ziekte zullen tot alsmaar meer doden leiden, zo verwachten ngo’s.

Bij de meest recente Israëlische aanvallen op een vluchtelingenkamp in de buurt van Rafah is sprake van tientallen doden, waaronder ook vele kinderen. Veel meer mensen raakten gewond. Hulporganisaties en medische teams hebben nauwelijks nog de kans om te reageren, en tijdelijke oplossingen zoals de ‘drijvende pier’ en nieuwe grensovergangen hebben in werkelijkheid weinig effect. Hulporganisaties vrezen nu dat het aantal doden door honger, ziekte en gebrekkige medische hulp nog verder zal toenemen. De hoeveelheid hulp die Gaza binnenkomt, is in de afgelopen zeven maanden nauwelijks lager geweest, zo schrijven twintig ngo’s, waaronder Plan International.

Gezondheidssysteem ontmanteld

Zenab is een zwangere vrouw die haar man verloor tijdens een Israëlische luchtaanval. Zij vertelde aan CARE International (een van de ondertekenende ngo’s) in maart dat ze van Gaza Stad naar Rafah en vervolgens naar Khan Younis gevlucht was. Urenlang moest ze op zoek naar noodzakelijke medicijnen. Ze vond ook onvoldoende drinkwater en voedsel. Volgens haar arts heeft ze een keizersnede nodig en moet ze volgende week bevallen, maar hij vreest dat er geen plaats is in een van de weinige resterende ziekenhuizen.

Het gezondheidssysteem van Gaza is in feite ontmanteld. Vrijwel elk ziekenhuis in Gaza heeft een evacuatiebevel gekregen, staat onder Israëlisch beleg of zal binnenkort zonder brandstof en voorraden komen te zitten. Het grootste ziekenhuis in Rafah, Abu Yousef al-Najjar, werd gedwongen te sluiten na een Israëlisch evacuatiebevel. Geen enkel ziekenhuis in het noorden van Gaza is momenteel toegankelijk. Dagelijks sterven patiënten door een tekort aan medische voorraden, omdat artsen, verpleegkundigen en andere gezondheidswerkers nog steeds worden gedood of onder dwang worden verplaatst.

Toenemende humanitaire nood 

In het zuiden van Gaza is de hulpstroom volledig afgesneden. Alle bakkerijen in Rafah hebben hun deuren moeten sluiten. Tegelijk moesten hulporganisaties, omwille van de slinkende voorraden, de onbereikbaarheid van de opslagplaatsen en de onveiligheid, hun verdeling van noodzakelijk hulpgoederen in het zuiden opschorten. Mogelijks zullen ze dat binnenkort ook moeten doen in Khan Younis, Deir al-Balah en Gaza Stad. Veel Palestijnen beschikken over minder dan drie procent van hun dagelijkse waterbehoefte, terwijl de temperaturen gevaarlijk hoog oplopen en ziekten als diarree en hepatitis zich snel verspreiden.

Aankondigingen van extra grensovergangen en initiatieven, waaronder de nieuwe ‘drijvende pier’, hebben de illusie van verbetering gewekt, maar blijken grotendeels niet meer dan schone schijn. Tussen 7 en 27 mei zijn er volgens VN-tellingen iets meer dan duizend vrachtwagenladingen hulp Gaza binnengekomen via alle grensovergangen samen, inclusief de ‘drijvende pier’. Dit is alarmerend laag gezien de enorme humanitaire nood van de 2,2 miljoen mensen in Gaza, en veel lager in vergelijking met de meeste andere periodes in de afgelopen zeven maanden. 

De grensovergang bij Rafah, een van de belangrijkste toegangspunten voor humanitaire hulpverleners en hulpgoederen naar Gaza, is gesloten sinds de Israëlische troepen op 7 mei de grensovergang in beslag namen. Ondertussen wachten meer dan 2.000 hulpvrachtwagens nog steeds in Arish in Egypte op Israëlische toelating. Het voedsel ligt te rotten en medicijnen verlopen terwijl families een paar kilometer verderop geconfronteerd worden met verhoogde hongersnood. 

Hoewel Kerem Shalom officieel open blijft, hebben commerciële vrachtwagens voorrang gekregen en blijft de hulpstroom onvoorspelbaar, inconsistent en op een kritisch laag niveau. 

Onmiddellijk en duurzaam staakt-het-vuren nu 

Wij blijven samen met andere hulporganisaties oproepen tot een onmiddellijk, duurzaam staakt-het-vuren en tot consistente en voorspelbare routes om hulp Gaza binnen te brengen en er te verspreiden. Alle partijen moeten de humanitaire toegang en hulpverlening beschermen.  

We roepen de strijdende partijen op zich te houden aan het internationaal humanitair recht (IHR), en roepen Israël op zich te houden aan de uitspraken van het Internationaal Gerechtshof (ICJ), waaronder het meest recente bevel om het militaire offensief op Rafah te staken.  

Hulporganisaties werken de klok rond en proberen levensreddende hulp te bieden onder de meest onmogelijke omstandigheden, maar er kan weinig meer gedaan worden als staten zich blijven onttrekken aan hun wettelijke verplichtingen en morele verantwoordelijkheid om een staakt-het-vuren te garanderen.