Over generaties heen: menstruatie vroeger en nu

In Centraal-Togo (West-Afrika) vertelt Inna aan haar kleindochter Denise hoe meisjes met hun menstruatie omgingen toen ze jong was.

“De eerste dag waarop we ongesteld waren, moesten we ons verstoppen. Onze moeder of zus kwam ons stiekem helpen; we mochten het huis absoluut niet binnen. Tijdens onze hele menstruatieperiode moesten we in een kamer langs de kant van de weg verblijven.”

“Het hele dorp werd verwittigd en iedereen kwam vier dagen langs om eten te brengen. ’s Avonds kwamen andere jongeren op bezoek en dan praatten we wat, we aten of zongen en maakten plezier. Sommigen bleven zelfs slapen.”

“Aan alle meisjes wereldwijd, ook zij die in afgelegen gemeenschappen leven: je hoeft je niet te schamen omdat je menstrueert. Dit gaat over onze rechten!” - Denise uit Togo

Assana’s grootmoeder Akoyiki, ook uit Togo, vertelt dat ze tijdens haar menstruatie meermaals per dag moest baden en geen eten mocht klaarmaken of opdienen voor haar vader. Haar moeder Gnoussiado mocht niet gezien worden door andere mannen, behalve haar eigen man. 

Assana ziet het ondertussen wat rooskleuriger in: “Er is veel veranderd. Nu dragen we broeken en beha’s en kunnen we ook tijdens onze menstruatie allerlei activiteiten doen.” 

In Cambodja vertelt Bui Non aan haar kleindochter Seila: “In mijn tijd hadden we niks, dus sneed ik een sarong in stukken en gebruikte die als maandverband. Ik waste en hergebruikte ze één week en daarna werden ze verbrand. Nu is dat helemaal veranderd en kun je ze gewoon kopen.” 

“Telkens wanneer mijn dochter ongesteld was, zei ik haar dat ze zich goed moest wassen. Wanneer ze zich ziek voelde, gaf ik haar een schraapmassage: ik smeerde balsem op haar bovenlichaam tot de huid rood zag. Dat hielp om de pijn te verzachten.”  

De 80-jarige Paz uit El Salvador vertelt: “Mijn moeder zei me vroeger dat ik, wanneer ik ‘zo was’, niet naar de rivier mocht, want dan zou het water via mijn poriën binnendringen. Maandverband was er niet; we sneden oude kleren in stroken en verbrandden ze achteraf.” 

Volgens haar dochter Ana konden moeders er vroeger niet over praten, omdat ze zelf nooit de juiste uitleg hadden gekregen. “We moesten het stellen met de schrale informatie van op school.” 

“In onze gemeenschap durven veel meisjes geen maandverband kopen, omdat hun moeders er niet over praten. Ze zijn gewoonweg bang, ze schamen zich.”