De strijd van Soedanese meisjes op de vlucht

Stel je voor: je wordt wakker vol angst. Je moet halsoverkop je huis verlaten, zonder te weten of je ooit nog terug kan komen. Alles wat je hebt, laat je achter. 

Dat is de dagelijkse realiteit voor miljoenen meisjes in Soedan, een land dat al meer dan twee jaar wordt geteisterd door conflict. Het is de grootste en meest verwoestende humanitaire crisis ter wereld. Toch blijft ze grotendeels onzichtbaar in de media. Talloze Soedanese meisjes strijden elke dag om te overleven, zonder perspectief op een toekomst. 

Een ongeziene crisis  

Sinds april 2023 zijn miljoenen levens overhoop gehaald door het gewelddadige conflict in Soedan. En zoals vaak in tijden van crisis, betalen meisjes de zwaarste prijs.  

Meisjes zoals Weam (16) kozen ervoor om in Soedan te blijven, maar moesten onder extreme omstandigheden in eigen land vluchten: “Mijn gezin en ik moesten dringend vluchten in een vrachtwagen, samen met 15 andere gezinnen,” zegt ze. “De reis was heel zwaar en we leden onder de brandende zon. In Gerba was er geen plek waar we konden verblijven, dus sliepen we in een leeg kantoor, zonder ramen of deuren.” 

Fatima beschrijft de omstandigheden in het kamp: “Er zijn meisjes die in slechte gezondheid verkeren. Het is vooral heel moeilijk voor hen wanneer ze ongesteld zijn. Ze hebben geen maandverband. Er is ook niet genoeg water om zich te wassen of te douchen.” 

Menstruatiehygiëne is geen luxe. Het is een kwestie van gezondheid, waardigheid en mensenrechten. Toch blijft het een onderwerp waar te weinig over gesproken wordt. 

Onderwijs onderbroken: een vergeten generatie 

In Soedan gaan maar liefst 16,5 miljoen kinderen, onder wie veel meisjes, helemaal niet meer naar school. Velen worden gedwongen hun opleiding stop te zetten door het gebrek aan veiligheid, voedsel en medische zorg. "Ik ben bang dat ik mijn studie niet kan afmaken en dat de situatie alleen maar erger zal worden," zegt Fatima bezorgd. 

In de vluchtelingenkampen hebben heel weinig kinderen toegang tot formeel onderwijs, dat wil zeggen school. “Ik doe niets anders dan bidden, koken en vrienden zien. Zo breng ik mijn tijd door,” zegt Hanady. “Maar ik wil naar school gaan. Dat is de enige weg naar een beter leven.”  

Het gevolg: deze kinderen lopen veel meer risico op vroege huwelijken, kinderarbeid of zelfs rekrutering door gewapende groepen. 

Waarom moeten we nu in actie komen voor de toekomst van meisjes? 

Wanneer een land wordt getroffen door een humanitaire crisis, zijn meisjes veel kwetsbaarder. Gewoon omdat ze jong en meisje zijn.  

Ze stoppen vaker met school en lopen meer risico op seksueel geweld of een gedwongen huwelijk. De psychologische littekens en trauma’s die ze oplopen, blijven vaak jarenlang onzichtbaar aanwezig. 

Daarom is het cruciaal dat humanitaire hulp wordt afgestemd op de specifieke noden van meisjes: 

• een veilige plek bieden om te verblijven 
• hen in staat stellen weer naar school te gaan 
• psychologische ondersteuning bieden om trauma’s te verwerken  
• toegang geven tot sanitaire voorzieningen, hygiëneproducten en aangepaste zorg. 

Wat doet Plan International? 

Plan International is al bijna 45 jaar actief in Soedan. Met onze projecten beschermen we meisjes tegen geweld, seksuele uitbuiting en misbruik. We helpen hen om, zelfs in tijden van crisis, opnieuw grip te krijgen op hun leven en om zich in een veilige omgeving te ontwikkelen en te groeien.  

Sinds mei 2023 is onze ngo ook actief in de vluchtelingencrisis in Tsjaad. Vanuit ons kantoor in Adré focussen we op onderwijs en de bescherming van kinderen in noodsituaties. Onze mobiele teams voor kinderbescherming bieden cruciale ondersteuning: van psychologische eerste hulp en recreatieve activiteiten tot veilige ruimtes waar kinderen kunnen spelen, contact maken en gewoon kind kunnen zijn. 

Door ons enkele uren per week te bezoeken, kreeg Mehad (16) meer zelfvertrouwen en levensvreugde: “Ik zie daar mijn vrienden en vriendinnen terug. Ze geven me advies, dat ik op mijn beurt weer deel met anderen. Ik hou van de lessen en van volleyballen. Ik mis school, maar ik leer hier hoe ik bijvoorbeeld met anderen kan communiceren en connecties kan opbouwen.”