Gaza: Verhongeren of geweervuur – dit is geen humanitaire respons

Meer dan 160 ngo’s roepen op tot onmiddellijke actie om een einde te maken aan het dodelijke Israëlische distributieprogramma (met inbegrip van de zogenaamde Gaza Humanitarian Foundation) in Gaza, om terug te keren naar de bestaande en door de VN geleide coördinatiemechanismen, en om de blokkade van de Israëlische regering op hulp en commerciële voorraden op te heffen. 

De 400 distributiepunten voor hulp die tijdens het tijdelijke staakt-het-vuren in Gaza actief waren, zijn nu vervangen door slechts vier door het leger gecontroleerde distributielocaties, waardoor twee miljoen mensen in overbevolkte, gemilitariseerde zones worden gedwongen waar ze dagelijks worden geconfronteerd met geweervuur en enorme aantallen slachtoffers, wanneer ze proberen toegang te krijgen tot voedsel terwijl hen tegelijk andere levensreddende goederen worden ontzegd. 

Vandaag staan de Palestijnen in Gaza voor een onmogelijke keuze: verhongeren of het risico lopen neergeschoten te worden terwijl ze wanhopig proberen voedsel te bereiken om hun gezinnen te voeden. De weken na de lancering van het Israëlische distributiesysteem waren enkele van de dodelijkste en meest gewelddadige sinds oktober 2023. 

In minder dan vier weken tijd zijn meer dan 500 Palestijnen gedood en bijna 4.000 gewond geraakt terwijl ze probeerden voedsel te verkrijgen of het uit te delen. Israëlische troepen en gewapende groepen – waarvan sommige naar verluidt opereren met steun van de Israëlische autoriteiten – openen nu routinematig het vuur op wanhopige burgers die alles op het spel zetten alleen maar om te overleven.

Het humanitaire systeem wordt opzettelijk en systematisch ontmanteld door de blokkade en beperkingen van de Israëlische regering. Die blokkade wordt nu gebruikt om het stopzetten van bijna alle andere hulpoperaties te rechtvaardigen ten gunste van een dodelijk, door het leger gecontroleerd alternatief dat burgers niet beschermt en niet in de basisbehoeften voorziet. Deze maatregelen zijn bedoeld om een cyclus van wanhoop, gevaar en dood in stand te houden.  

Ervaren humanitaire actoren blijven klaar om op grote schaal levensreddende hulp te bieden. Maar meer dan 100 dagen sinds de Israëlische autoriteiten opnieuw een bijna totale blokkade van hulp en commerciële goederen oplegden, verslechtert de humanitaire situatie in Gaza sneller dan ooit tevoren in de afgelopen 20 maanden. 

Onder het nieuwe systeem van de Israëlische regering worden uitgehongerde en verzwakte burgers gedwongen om urenlang over gevaarlijk terrein en via actieve conflictgebieden te trekken, om vervolgens te worden geconfronteerd met een gewelddadige, chaotische race om aan te komen bij omheinde, gemilitariseerde distributielocaties met een enkel toegangspunt. Daar worden duizenden losgelaten in chaotische verzamelplaatsen om er te vechten voor de beperkte voedselvoorraden. Deze gebieden zijn het toneel geworden van herhaalde bloedbaden in flagrante minachting voor het internationaal humanitair recht. Weeskinderen en verzorgers behoren tot de doden, waarbij kinderen gewond zijn geraakt bij meer dan de helft van de aanvallen op burgers op deze locaties. Nu het gezondheidszorgsysteem van Gaza in puin ligt, worden veel van degenen die zijn neergeschoten alleen achtergelaten om uit te bloeden, buiten het bereik van ambulances, en wordt hen levensreddende medische zorg ontzegd.

Te midden van ernstige honger en omstandigheden die lijken op regelrechte hongersnood, melden veel gezinnen dat ze nu te zwak zijn om te wedijveren voor voedselrantsoenen. Degenen die erin slagen om aan voedsel te komen, komen vaak terug met slechts een paar basisitems – bijna onmogelijk klaar te maken zonder schoon water of brandstof om mee te koken. De brandstof is bijna op, waardoor kritieke levensreddende diensten – waaronder bakkerijen, watersystemen, ambulances en ziekenhuizen – tot stilstand komen. Gezinnen schuilen onder plastic zeilen en bedienen geïmproviseerde keukens te midden van het puin, zonder brandstof, schoon water, sanitaire voorzieningen of elektriciteit.

Dit is geen humanitaire reactie. 

Het samenbrengen van meer dan twee miljoen mensen in verder afgesloten gebieden voor een kans om hun gezinnen te voeden, is geen plan om levens te redden. Al 20 maanden zijn meer dan twee miljoen mensen onderworpen aan meedogenloze bombardementen, het gebruik van voedsel, water en andere hulp als wapen, herhaalde gedwongen ontheemding en systematische ontmenselijking – allemaal onder het oog van de internationale gemeenschap. De Sphere Association, die minimumnormen vaststelt voor kwalitatieve humanitaire hulp heeft gewaarschuwd dat de aanpak van de Gaza Humanitarian Foundation niet voldoet aan essentiële humanitaire standaarden en principes. 

Deze normalisering van lijden mag niet blijven bestaan. Staten moeten de valse keuze tussen dodelijke, door het leger gecontroleerde voedseldistributies en totale ontzegging van hulp verwerpen. Staten moeten hun verplichtingen onder het internationaal humanitair recht en het internationaal recht inzake de mensenrechten nakomen, met inbegrip van een verbod op gedwongen ontheemding, willekeurige aanvallen en obstructie van humanitaire hulp. Staten moeten ervoor zorgen dat verantwoording wordt afgelegd voor ernstige schendingen van het internationaal recht. 

Wij, de ondergetekende organisaties, doen nogmaals een beroep op alle derde landen om:

• concrete maatregelen te nemen om een einde te maken aan de verstikkende belegering en het recht van burgers in Gaza te handhaven om veilig toegang te krijgen tot hulp en bescherming. 
• er bij donoren op aan te dringen geen gemilitariseerde hulpprogramma's te financieren die in strijd zijn met het internationaal recht, die zich niet houden aan humanitaire beginselen, die de schade vergroten en het risico op medeplichtigheid aan wreedheden met zich meebrengen. 
• het herstel van een verenigd, door de VN geleid coördinatiemechanisme te steunen – gebaseerd op het internationaal humanitair recht en met inbegrip van UNRWA, het Palestijnse maatschappelijk middenveld en de bredere humanitaire gemeenschap – om aan de behoeften van de bevolking te voldoen. 

Wij herhalen onze dringende oproepen tot een onmiddellijk en duurzaam staakt-het-vuren, de vrijlating van alle gijzelaars en willekeurig vastgehouden gevangenen, volledige humanitaire toegang op grote schaal en een einde aan de wijdverbreide straffeloosheid die deze wreedheden mogelijk maakt en de Palestijnen hun fundamentele waardigheid ontzegt. 

Noot van de redactie 

• Op 15 juni ontving het veldhospitaal van het Rode Kruis in Al Mawasi ten minste 170 patiënten die gewond raakten toen ze probeerden een voedseldistributielocatie te bereiken. De volgende dag, 16 juni, arriveerden meer dan 200 patiënten in dezelfde faciliteit – het hoogste aantal dat werd geregistreerd bij een enkel incident met massaslachtoffers in Gaza. Van dat aantal werden 28 Palestijnen dood verklaard. Een WHO-functionaris onderstreepte het dodelijke patroon: "De recente voedseldistributie-initiatieven van niet-VN-actoren leiden elke keer tot incidenten met enorm veel slachtoffers." 
• Deze doden dragen bij aan de bredere tol: sinds oktober 2023 zijn meer dan 56.000 Palestijnen gedood in Gaza, waaronder minstens 17.000 kinderen. 

Ondertekenaars: 

1. Yesh Din
2. ABCD Bethlehem
3. ACT Alliance
4. Act Church of Sweden
5. Action Against Hunger (ACF)
6. Action Corps
7. ActionAid
8. Age International
9. Agricultural Development Association – PARC
10. Al Ard for Agricultural Development
11. Al-Najd Developmental Forum
12. American Friends Service Committee
13. Amnesty International
14. Amos Trust
15. Anera
16. Anti-Slavery International
17. Arab Educational Institute – Pax Christi Bethlehem
18. Asamblea de Cooperación por la Paz
19. Asociación de Solidaridad Internacional UNADIKUM
20. Association for Civil Rights Israel (ACRI)
21. Association Switzerland Palestine
22. B’Tselem – The Israeli Information Center for Human Rights in the Occupied Territories
23. BADIL Resource Center for Palestinian Residency and Refugee Rights
24. Beesan Charitable Association
25. Bimkom – Planning and Human Rights
26. Bisan Center for Research and Development
27. Botswana Watch Organisation
28. Breaking the Silence
29. Broederlijk Delen
30. CADUS e.V.
31. Caritas Germany
32. Caritas International Belgium
33. Caritas Internationalis
34. Caritas Jerusalem
35. Caritas Middle East and North Africa
36. Center of Jewish Nonviolence
37. CESIDA – Spanish Coordinator of HIV and AIDS
38. Children Not Numbers
39. Choose Love
40. Christian Aid
41. Churches for Middle East Peace (CMEP)
42. CIDSE – International Family of Catholic Social Justice Organisations
43. CNCD-11.11.11
44. codepink
45. Combatants for Peace
46. Comité de Solidaridad con la Causa Árabe
47. Congregations of St Joseph
48. COOPERATIVE AGRICULUTAL ASSOCIATION
49. Cordaid
50. Council for Arab-British Understanding (Caabu)
51. Coventry Friends of Palestine
52. Cultures of Resistance
53. DanChurchAid
54. Danish Refugee Council
55. DAWN
56. Diakonia
57. Ekō
58. Embrace the Middle East
59. Emmaüs International
60. Entraide et Fraternité
61. Episcopal Peace Fellowship Palestine Justice Network
62. EuroMed Rights
63. FÓRUM DE POLÍTICA FEMINISTA
64. Friends Committee on National Legislation
65. Friends of Sabeel North America (FOSNA)
66. Fund for Global Human Rights
67. Fundación Mundubat
68. Gaza Culture and Development Group (GCDG)
69. Gaza Society for Sustainable Agriculture and Friendly Environment (SAFE)
70. German Platform of Development and Humanitarian Aid NGOs (VENRO)
71. Gisha – Legal Center for Freedom of Movement
72. Glia
73. Global Centre for the Responsibility to Protect (GCR2P)
74. Greenpeace
75. HaMoked: Center for the Defence of the Individual
76. Hands for Charity
77. HEKS/EPER(Swiss Church Aid)
78. HelpAge International
79. Human Security Collective
80. Humanité Solidarité Médecine (HuSoMe ONG)
81. Humanity & Inclusion – Handicap International
82. Humanity Above All
83. INARA
84. Independent Catholic News
85. Indiana Center for Middle East Peace
86. International Federation for Human Rights (FIDH)
87. International NGO Safety Organisation (INSO)
88. INTERSOS
89. Islamic Relief Worldwide
90. Jewish Network for Palestine
91. Jüdische Stimme für Demokratie und Gerechtigkeit in Israel/Palästina, JVJP
92. Just Foreign Policy
93. Just Treatment
94. Kairos Ireland
95. Kenya Human Rights Commission
96. Kvinna till Kvinna Foundation
97. Martin Etxea Elkartea
98. Maryknoll Office for Global Concerns
99. Médecins du Monde International Network
100. Médecins Sans Frontières
101. MedGlobal
102. Medical Aid for Palestinians
103. Medico International
104. medico international schweiz
105. Medicos sin fronteras (MSF – Spain)
106. Mennonite Central Committee
107. Middle East Children’s Alliance
108. Mothers Manifesto
109. MPower Change Action Fund
110. Muslim Aid
111. Mwatana for Human Rights
112. Nonviolent Peaceforce
113. Norwegian Church Aid
114. Norwegian People’s Aid
115. Norwegian Refugee Council
116. Oxfam International
117. Palestine Children’s Relief Fund (PCRF)
118. Palestine Justice Network of the Presbyterian Church (U.S.A.)
119. Palestinian American Medical Association (PAMA)
120. Parents Against Child Detentions
121. Partners for Palestine
122. Partners for Progressive Israel
123. PAX
124. Pax Christi Australia
125. Pax Christi England and Wales
126. Pax Christi International
127. Pax Christi Italy
128. pax christi Munich
129. Pax Christi Scotland
130. Pax Christi USA
131. Peace Direct
132. Peace Watch Switzerland
133. Penny Appeal Canada
134. Physicians for Human Rights Israel
135. Plan International
136. Plataforma de Solidaridad con Palestina de Sevilla
137. Plateforme des ONG françaises pour la Palestine
138. Polish-Palestinian Justice Initiative KAKTUS
139. Première Urgence Internationale
140. Presbyterian Church (USA)
141. Quixote Center
142. Religious of the Sacred Heart of Mary – NGO
143. ReThinking Foreign Policy
144. Right to Movement
145. Rumbo a Gaza-Freedom Flotilla
146. Saferworld
147. Saskatoon Chapter of Canadians for Justice and Peace in the Middle East
148. Save the Children
149. Scottish Catholic International Aid Fund
150. Sisters of Mercy of the Americas – Justice Team
151. Solsoc
152. Stichting Heimat International Foundation
153. STOPAIDS
154. Støtteforeningen Det Danske Hus i Palæstina
155. Terre Des Hommes International Federation
156. Terre des hommes Lausanne
157. Terres des Hommes Italia
158. The Eastern Mediterranean Public Health Network (EMPHNET)
159. The Israeli Committee Against House Demolitions (ICAHD UK)
160. The Palestine Justice Network of the Presbyterian Church USA Bay Area
161. The Rights Forum
162. Union of Agricultural Work Committees-UAWC
163. United Against Inhumanity (UAI)
164. Universities Allied for Essential Medicines UK
165. US-Lutheran Palestine Israel Justice Network
166. Vento di Terra
167. War Child Alliance
168. War on Want
169. Welthungerhilfe