“Vrouwenrechten beginnen bij meisjesrechten”

Morgen is het internationale vrouwendag. Terecht zal er veel aandacht gaan naar de loonkloof en het glazen plafond, naar menstruatiearmoede en de stereotype verdeling van huishoudelijke taken.  

Dat zijn zeer relevante en belangrijke thema’s, maar de dag vóór internationale vrouwendag is het zinvol om stil te staan bij wat aan die onderwerpen voorafgaat. Vooraleer vrouwen vrouwen zijn, zijn ze meisjes. De discriminaties en vooroordelen waar zij morgen mee te maken zullen hebben, vinden grotendeels hun oorsprong vandaag. Opdat zij morgen hun rechten kunnen opeisen, moeten we hen vandaag al een stem geven.  

Dat doet onze maatschappij veel te weinig. Ons onderzoek in het kader van Safer Cities toonde dat maar liefst 91 procent van de Belgische meisjes en jonge vrouwen al ervaringen had met grensoverschrijdend gedrag in de publieke ruimte. Een enquête van eerder dit jaar toonde dat 47 procent van hen bang is om in een situatie terecht te komen waar hun grenzen niet gerespecteerd worden. 42 procent voelt zich regelmatig onveilig wanneer ze alleen buiten zijn... 

De publieke ruimte is de toegangspoort tot talloze fundamentele rechten. Je onveilig voelen in die publieke ruimte, beperkt je rechten.  

Dat omstaanders amper reageren wanneer meisjes te maken krijgen met (verbale) intimidatie – getuigen komen pas tussenbeide in 26,76 procent van de gevallen, aldus ons onderzoek – toont die meisjes en jonge vrouwen bovendien dat anderen die onvrijheid accepteren. Het is alsof meisjes en jonge vrouwen van jongs af aan duidelijk gemaakt wordt dat wat ze meemaken normaal is, dat ze er maar mee moeten leven, dat hun stem altijd minder luid zal klinken.  

Dat is een schande. Gendergelijkheid is belangrijk op álle leeftijden, gendergerelateerd geweld mag nóóit normaal zijn. Daarom vragen – neen: eisen – wij het volgende: 

• Zorg voor veiligheid, en dus vrijheid, in de publieke ruimte. Beleidsmakers moeten de publieke ruimte zodanig inrichten dat meisjes en jonge vrouwen zich vrij kunnen bewegen én uiten.  
• Neem je verantwoordelijkheid op. Horeca-uitbaters, jongerenwerkers, buschauffeurs, politiemensen, toevallige omstaanders...: iederéén heeft een verantwoordelijkheid en plicht om tussenbeide te komen wanneer meisjes met intimidatie en seksueel geweld te maken krijgen.  
• Luister naar jongeren en vooral meisjes. Betrek hen bij de verschillende beleidsterreinen, zeker wanneer die gelinkt zijn aan de strijd tegen seksuele intimidatie. 

Vrijheid begint bij veiligheid. Meisjes en jonge vrouwen zijn sterk, maar zij zullen pas écht hun stem laten horen wanneer de maatschappij fysieke en psychologische vrijheid biedt. Ik sta morgen mee op de barricades voor meer vrouwenrechten en gendergelijkheid. Maar ik vraag iedereen – zeker ook onze beleidsmakers – om vandaag met evenveel vuur te strijden voor meisjesrechten. 

Isabelle Verhaegen - Nationaal Directeur Plan International België 

De afbeelding bij dit stuk werd gegenereerd met de dream4girls-tool – zie dreams.planinternational.be